De Hoge Raad beoordeelt of in uw zaak het recht juist is toegepast, of voldoende is gereageerd op de gevoerde verweren en of de motivering van de beslissingen voldoende begrijpelijk is. In cassatie kijkt de Hoge Raad dus niet als feitenrechter naar uw zaak. De Hoge Raad gaat uit van de feiten zoals die door de rechter zijn vastgesteld.
Cassatieprocedure
Hoe verloopt de cassatieprocedure? Hieronder zijn de stappen beschreven die samen de cassatieprocedure vormen. Tussen het instellen van cassatie en de uitspraak door de Hoge Raad kunnen maanden en soms zelfs jaren verstrijken. Voor de ene strafzaak heeft de Hoge Raad langer nodig dan de ander. De lengte van de procedure kan afhangen van de omvang van het dossier, belangrijke juridische ontwikkelingen of simpelweg van de snelheid waarmee het hof het cassatiedossier naar de Hoge Raad stuurt.
Instellen cassatie
De cassatieprocedure begint met het instellen van cassatie. Dit moet in de regel binnen 14 dagen na de uitspraak gebeuren.
Opstellen cassatiedossier
Na het instellen van cassatie gaat het hof het cassatiedossier opstellen. Het cassatiedossier is niet hetzelfde als het volledige strafdossier. Een cassatiedossier bestaat in elk geval uit alle processtukken van de rechtbank en het gerechtshof. Zo moet het proces-verbaal van de terechtzitting of de terechtzittingen in hoger beroep worden uitgewerkt en moet het hof de bijlage met bewijsmiddelen opstellen. Doorgaans duurt het enkele maanden voordat het hof het cassatiedossier heeft opgesteld en naar de Hoge Raad heeft opgestuurd.
Betekening aanzegging
Zodra het cassatiedossier door de Hoge Raad is ontvangen, wordt de aanzegging betekend aan degene die cassatie heeft ingesteld. Dit wordt ook wel de “mededeling betekening” genoemd. Het houdt in dat u een (aangetekende) brief krijgt waarin staat dat de Hoge Raad het cassatiedossier heeft ontvangen en dat de termijn voor het indienen van een cassatieschriftuur gaat lopen. Deze termijn is in principe 60 dagen. In sommige zaken (zoals beklag tegen in beslag genomen goederen) geldt een kortere termijn. Het is belangrijk om zo spoedig mogelijk contact op te nemen nadat u de aanzegging heeft ontvangen.
Beoordeling cassatiedossier en opstellen cassatieschriftuur
Wij krijgen het cassatiedossier digitaal doorgestuurd en gaan dit vervolgens uitgebreid beoordelen en gaan dan aan de slag met het opstellen van een cassatieschriftuur. In een cassatieschriftuur worden zogenoemde cassatieklachten of cassatiemiddelen opgesteld tegen de uitspraak van het hof. Hierin wordt dus uitgelegd waarom de uitspraak van het hof moet worden vernietigd.
Niet in alle cassatiezaken is het mogelijk of zinvol om een cassatieschriftuur op te stellen en in te dienen bij de Hoge Raad. Als wij geen mogelijkheden zien om een cassatieschriftuur op te stellen, ontvangt u van ons tijdig een negatief advies.
Rechtsdag
Na het verstrijken van de termijn wordt de ‘rechtsdag’ bepaald.
Op deze dag kunnen er twee dingen gebeuren. De eerste mogelijkheid is dat een datum wordt bepaald waarop de advocaat-generaal bij de Hoge Raad een conclusie neemt. Dit is een schriftelijk advies aan de Hoge Raad over uw zaak.
De tweede mogelijkheid is dat de Hoge Raad direct uitspraak doet en het cassatieberoep niet-ontvankelijk verklaart. Dit gebeurt als geen cassatieschriftuur is ingediend of als de Hoge Raad en de advocaat-generaal van mening zijn dat de aangevoerde klachten geen behandeling in cassatie rechtvaardigen. De uitspraak wordt dan definitief/onherroepelijk.
Conclusie advocaat-generaal
In de conclusie van de advocaat-generaal wordt gereageerd op de ingediende cassatieschriftuur. De advocaat-generaal werkt niet voor het OM, maar is een juridisch deskundige die schriftelijk advies geeft aan de Hoge Raad. De advocaat-generaal bespreekt de ingediende cassatiemiddelen en adviseert de Hoge Raad om de uitspraak wel of niet te vernietigen. De Hoge Raad is niet verplicht om het advies te volgen.
Borgersbrief
De advocaat wordt in de gelegenheid gesteld om binnen 14 dagen schriftelijk te reageren op de conclusie van de advocaat-generaal. Dit gebeurt in een zogenaamde ‘Borgersbrief’.
Arrest Hoge Raad
De Hoge Raad doet uitspraak in uw zaak. Meestal doet de Hoge Raad 6 weken na de conclusie van de advocaat-generaal uitspraak, maar die datum kan ook (een aantal keer) worden verplaatst. De Hoge Raad kan het cassatieberoep gegrond verklaren, verwerpen of niet-ontvankelijk verklaren. Als de Hoge Raad van mening is dat fouten zijn gemaakt, wordt de uitspaak meestal vernietigd en wijst de Hoge Raad de zaak terug naar het hof. Soms doet de Hoge Raad de zaak zelf af, bijvoorbeeld door zelf de straf te verminderen wegens een overschrijding van de redelijke termijn. Als de Hoge Raad het cassatieberoep verwerpt of niet-ontvankelijk verklaart, wordt de uitspraak van het hof definitief.